پوسيدگي:

مواد تازه اي که از فضاي بيرون به کره زمين مي آن،خيلي کمن. البته شهاب سنگها و ذرات اتمي از فضا، جرم زمين رو افزايش مي دن، ولي ميزان اين افزايش خيلي ناچيزه. اتمهايي که در ساختمان موجودات زنده کنوني استفاده شدن، بازيافت شده و بارها در نسلهاي متوالي به کار گرفته مي شن. بعد از مرگ جانداران مواد آلي بدن اونها در فرآيند پوسيدگي به آهستگي به مواد معدني تبديل مي شه.

در پوسيدگي، سه عامل مهم نقش داره.

اولي آنزيمهاي هيدرولاز که در سلولهاي جانداران وجود داره و بلافاصله بعد از مرگ شروع مي کنه به تجزيه سلولها و بافتهاي خودش

 

لاشخورها با نوک زدن، کفتارها با چنگال کشيدن و گاز گرفتن و کرمها و حشرات با سوراخ کردن جسد به پوسيدگي کمک مي کنن.

 

 

 

و سومي هم گروهي از باکتريها و قارچها موسوم به تجزيه کنندگان هستن 

که از جسد تغذيه مي کنن و با تجزيه مواد آلي اون، نقش اصلي رو در فرآيند پوسيدگي دارن.

 

 

 

مکانيسم ايجاد پوسيدگي توسط تجزيه کنندگان:

 

 

بعد از مرگ جاندار، تعدادي باکتري يا قارچ روي اون مي شينن و شروع به توليدمثل مي کنن. اين باکتريها و قارچها بعد از اينکه به همه بخشهاي جسد نفوذ کردن با ترشح آنزيمهاي گوارشي مواد موجود در جسد رو هضم مي کنن. در واقع مواد موجود در بدن جاندار رو به صورت محلول در مي آرن. مواد تجزيه شده به وسيله اين ميکروبها جذب مي شه.

 

مولکولهاي غير آلي مثل آب، دي اکسيدکربن، نيتراتها و فسفاتها نيز از فرآورده هاي ناشي از پوسيدگي هستن که وارد چرخه اکوسيستم مي شه. معمولا" قسمتهاي نرمتر مثل ماهيچه ها و پوست خيلي سريعتر از بخشهاي سخت مثل استخوانها، دندانها و چوب تجزيه مي شن.

 

اسکلت بدن مهره داران و صدف نرم تنان تا سالها بعد از مرگ تجزيه نمي شه.

 

فرآيند پوسيدگي گرما زاست، چون ميليونها باکتري که در حال تجزيه هستند در حين فعاليت گرما توليد مي کنند.

 

علت اصلي بوي بد ناشي از تجزيه بدن جانداران، باکتريهاي خاصي هستن که براي تنفس به جاي اکسيژن از گوگرد استفاده مي کنن و گازهاي بدبويي رو آزاد مي کنن.

 

 

 

شرايط لازم براي پوسيدگي:

 

بر اساس آزمايشهايي که انجام شده، براي اين که بقاياي موجودات کاملا" تجزيه بشن، شرايطي مثل رطوبت و گرماي کافي و اکسيژن مورد نيازه.

 

الف) رطوبت کافي:

وقتي رطوبت زياد باشه، باکتريها هم رشد و تکثيرشون زيادتر مي شه و هاگ قارچها هم فعال مي شن. به همين دليل بود که در مصر باستان، از روش موميايي کردن براي حفاظت اجساد سلاطين استفاده مي کردن تا از تجزيه و فروپاشي اونها جلوگيري بشه. در فرآيند موميايي کردن، احشاي داخلي رو از بدن خارج مي کردن و جسد رو با صمغ و روغنهاي گياهي پر مي کردن. بعد جسد رو 40 تا 70 روز در آب و نمک غليظ قرار مي دادن تا همه آب اون کشيده بشه و کاملا" خشک شه.

و در نهايت هم جسد رو با نوارهايي از جنس کتان که آغشته به مواد خاصي بودند، مي پوشاندن.

يه جسد موميايي شده انقدر خشک و بي آبه که اصلا" محيط مناسبي براي رشد و تکثير ميکروبهاي تجزيه کننده فراهم نمي کنه.

 

 

ب) گرماي کافي:

 

در محيطي که گرما کافيه، ميکروبها، متابوليسم ( سوخت و ساز ) بيشتري و رشد و تکثير قابل توجهي دارن. به همين خاطر پوسيدگي و تجزيه در گرما با سرعت بيشتري انجام مي گيره.

برعکس در سرما، پوسيدگي بسيار کنده تا جائيکه در دماهاي زير صفر درجه سانتي گراد معمولا" پوسيدگي رخ نمي ده. مثلا" جسد ماموتهايي که هزاران سال پيش در سيبري مردند، به شکل معجزه آسايي در يخهاي قطبي سالم مونده و از نظر تغذيه اي قابل استفاده ست.

 

 

ج) اکسيژن:

 

اکثر ميکروبهاي موثر در تجزيه و پوسيدگي براي تنفس به اکسيژن نياز دارن.

 

ساير ميکروبها بدون نياز به اکسيژن نفس مي کشن که به اين تنفس، تنفس بي هوازي گفته مي شه.

 

هنگام تنفس بي هوازي اسيد توليد مي شه که اين اسيد از تجزيه و پوسيدگي جلوگيري مي کنه. در واقع اگر اکسيژن نباشه پوسيدگي کامل نمي شه.

 

تورب يا ذغال سنگ ناقص در شرايط بي هوازي بوجود مي آد. به همين دليل که اجسادي که در تورب مدفون شدن از پوسيدگي مصون مي مونن.

 

 

 

 

نظرات شما عزیزان: